| Dersin Adı | İnsan Toplum Gezegen V |
| Kodu | Yarıyıl | Teori (saat/hafta) | Uygulama/Lab (saat/hafta) | Yerel Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| HSP 301 | Güz | 2 | 0 | 2 | 2 |
| Ön-Koşul(lar) | Yok | |||||
| Dersin Dili | İngilizce | |||||
| Dersin Türü | Zorunlu | |||||
| Dersin Düzeyi | Lisans | |||||
| Dersin Veriliş Şekli | - | |||||
| Dersin Öğretim Yöntem ve Teknikleri | ||||||
| Dersin Koordinatörü | ||||||
| Öğretim Eleman(lar)ı | ||||||
| Yardımcı(ları) | - | |||||
| Dersin Amacı | Bu dersin sonunda öğrencilerin, iş sağlığı kavramlarını, ilkelerini, iş sağlığı sorunlarının nedenleri ve korunma yollarını ve Türkiye’de sunulan iş sağlığı hizmetlerini açıklayabilmeleri, çevresel değişikliklerin sağlık sonuçlarını ve birey, toplum ve politikalar düzeyinde alınacak koruma tedbirlerini, bulaşıcı olmayan hastalıkların kontrolüne yönelik programların temel bileşenlerini tanımlayabilmeleri amaçlanmaktadır. |
| Öğrenme Çıktıları | Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
|
| Ders Tanımı | Bu derste, iş sağlığı kavramı, ilkeleri, iş sağlığı sorunlarının nedenleri ve korunma yolları, Türkiye’de İş sağlığı konusunda durum, iş sağlığı sorunlarının çözümü için öneriler, genetik hastalıklar için koruyucu sağlık hizmetleri, çevresel değişikliklerin sağlık sonuçlarını ve birey, toplum ve politikalar düzeyinde alınacak koruma tedbirlerini, bulaşıcı olmayan hastalıkların kontrolüne yönelik programların temel bileşenleri ve tarama programları ele alınacaktır. |
| Dersin İlişkili Olduğu Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları | |
|
| Temel Ders | X |
| Uzmanlık/Alan Dersleri | ||
| Destek Dersleri | ||
| İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri | ||
| Aktarılabilir Beceri Dersleri |
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
| 1 | İş sağlığı ve güvenliği (kavramlar, ilkeler, ajanlar ve sağlık etkileri, korunma) (2 h) Genetik ve koruyucu hekimlik (1 h) | WHO/ A proposed Global Strategy on Occupational Health for All. https://www.who.int/occupational_health/publications/globstrategy/en/index5.html Nussbaum R. L., McInnes, R. R. & Willard H. F. (2016). Ethical and Social Issues in Genetics and Genomics. Thompson and Thompson Genetics in Medicine (8th ed., Chapter 19, pp. 383-390) , Philadelphia, PA: Elsevier. ISBN 978-1-4377-0696-3. |
| 2 | Türkiye’de önemli iş sağlığı sorunları ve korunma (grup çalışması) İş yeri Hekiminin görev ve sorumlulukları, klinik hekimlik açısından iş sağlığı uygulamaları (konuşmacı)- 1 h | WHO/ Occupational health topics https://www.who.int/occupational_health/topics/en/ Türk Tabipleri Birliği İşyeri Hekimliği. 2002. http://www.ttb.org.tr/kutuphane/ttb_isak.pdf |
| 3 | Gezegen sağlığı (grup çalışması) Bulaşıcı olmayan hastalıklar Bulaşıcı hastalıklar Endokrin bozukluklar Isıya bağlı sağlık sorunları Beslenme Akıl sağlığı | https://planetaryhealthalliance.org/ https://www.wonca.net/site/DefaultSite/filesystem/documents/Groups/Environment/2019%20Planetary%20health.pdf |
| 4 | Gezegen sağlığı (grup çalışması) Bulaşıcı olmayan hastalıklar Bulaşıcı hastalıklar Endokrin bozukluklar Isıya bağlı sağlık sorunları Beslenme Akıl sağlığı | https://planetaryhealthalliance.org/ https://www.wonca.net/site/DefaultSite/filesystem/documents/Groups/Environment/2019%20Planetary%20health.pdf |
| 5 | Gezegen sağlığı (grup çalışması) Bulaşıcı olmayan hastalıklar Bulaşıcı hastalıklar Endokrin bozukluklar Isıya bağlı sağlık sorunları Beslenme Akıl sağlığı | https://planetaryhealthalliance.org/ https://www.wonca.net/site/DefaultSite/filesystem/documents/Groups/Environment/2019%20Planetary%20health.pdf |
| 6 | Gezegen sağlığı (grup çalışması) Bulaşıcı olmayan hastalıklar Bulaşıcı hastalıklar Endokrin bozukluklar Isıya bağlı sağlık sorunları Beslenme Akıl sağlığı | https://planetaryhealthalliance.org/ https://www.wonca.net/site/DefaultSite/filesystem/documents/Groups/Environment/2019%20Planetary%20health.pdf |
| 7 | Gezegen sağlığı (grup çalışması) Bulaşıcı olmayan hastalıklar Bulaşıcı hastalıklar Endokrin bozukluklar Isıya bağlı sağlık sorunları Beslenme Akıl sağlığı | https://planetaryhealthalliance.org/ https://www.wonca.net/site/DefaultSite/filesystem/documents/Groups/Environment/2019%20Planetary%20health.pdf |
| 8 | Türkiye’de Kardiyovaskuler Hastalıkların Kontrolü | WHO/ Health topics/ Cardiovascular Diseases https://www.who.int/health-topics/cardiovascular-diseases/ Unal B et al. Explaining the decline in coronary heart disease mortality in Turkey between 1995 and 2008. BMC Public Health. 2013 Dec 5;13:1135. Türkiye Kalp ve Damar Hastalıkları Önleme ve Kontrol Program. Sağlık Bakanlığı Yayın No 988, Ankara 2015. https://www.tkd.org.tr/TKDData/Uploads/files/Turkiye-kalp-ve-damar-hastaliklari-onleme-ve-kontrol-programi.pdf |
| 9 | Kronik Hava Yolu hastalıklarının Kontrolü Programı (GARD) | Türkiye Kronik Hava Yolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı. Sağlık Bakanlığı Yayın No 947, Ankara 2014. https://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/11306,turkiye-kronik-hava-yolu-hastaliklari-onleme-ve-kontrol-programipdf.pdf? |
| 10 | Gezegen sağlığı (öğrenci sunumları) | https://planetaryhealthalliance.org/ |
| 11 | Bulaşıcı olmayan hastalıklar Bulaşıcı hastalıklar Endokrin bozukluklar Isıya bağlı sağlık sorunları Beslenme Akıl sağlığı | https://www.wonca.net/site/DefaultSite/filesystem/documents/Groups/Environment/2019%20Planetary%20health.pdf |
| 12 | Verem savaş Dispanseri ziyareti | |
| 13 | Birinci basamak sağlık kurumlarında bulaşıcı olmayan hastalıkların yönetimi | Dinç G. Birleşik Krallık Sağlık Sistemi, Celal Bayar Üniversitesi Matbaası, Manisa, 2009. http://halksagligiokulu.org/anasayfa/components/com_booklibrary/ebooks/nhs_kitap_0210.pdf Roland M, Guthrie B. Quality and Outcomes Framework: what have we learnt? BMJ. 2016; 354: i4060. |
| 14 | Dönemin gözden geçirilmesi | |
| 15 | Tip 2 diyabet için tarama programı | K. Borch-Johnsen et al. Screening for Type 2 diabetes—should it be now? 2003 Diabetes UK. Diabetic Medicine, 20, 175 –181 |
| 16 | İzmir İlinde topluma ve bireye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri Ders değerlendirme | |
| 17 | Dönemin gözden geçirilmesi | |
| 18 | Dönemin gözden geçirilmesi |
| Ders Kitabı | WHO/ A proposed Global Strategy on Occupational Health for All. https://www.who.int/occupational_health/publications/globstrategy/en/index5.htmlNussbaum R. L., McInnes, R. R. & Willard H. F. (2016). Ethical and Social Issues in Genetics and Genomics. Thompson and Thompson Genetics in Medicine (8th ed., Chapter 19, pp. 383-390) , Philadelphia, PA: Elsevier. ISBN 978-1-4377-0696-3.WHO/ Occupational health topicshttps://www.who.int/occupational_health/topics/en/Türk Tabipleri Birliği İşyeri Hekimliği. 2002. http://www.ttb.org.tr/kutuphane/ttb_isak.pdfhttps://planetaryhealthalliance.org/WHO/ Health topics/ Cardiovascular Diseases https://www.who.int/health-topics/cardiovascular-diseases/Unal B et al. Explaining the decline in coronary heart disease mortality in Turkey between 1995 and 2008. BMC Public Health. 2013 Dec 5;13:1135.Türkiye Kalp ve Damar Hastalıkları Önleme ve Kontrol Program. Sağlık Bakanlığı Yayın No 988, Ankara 2015. https://www.tkd.org.tr/TKDData/Uploads/files/Turkiye-kalp-ve-damar-hastaliklari-onleme-ve-kontrol-programi.pdfhttps://www.wonca.net/site/DefaultSite/filesystem/documents/Groups/Environment/2019%20Planetary%20health.pdfTürkiye Kronik Hava Yolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı. Sağlık Bakanlığı Yayın No 947, Ankara 2014.https://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/11306,turkiye-kronik-hava-yolu-hastaliklari-onleme-ve-kontrol-programipdf.pdf?Dinç G. Birleşik Krallık Sağlık Sistemi, Celal Bayar Üniversitesi Matbaası, Manisa, 2009.http://halksagligiokulu.org/anasayfa/components/com_booklibrary/ebooks/nhs_kitap_0210.pdfRoland M, Guthrie B. Quality and Outcomes Framework: what have we learnt? BMJ. 2016; 354: i4060.K. Borch-Johnsen et al. Screening for Type 2 diabetes—should it be now? 2003 Diabetes UK. Diabetic Medicine, 20, 175 –181 |
| Önerilen Okumalar/Materyaller |
|
| Yarıyıl Aktiviteleri | Sayı | Katkı Payı % |
| Katılım | ||
| Laboratuvar / Uygulama | ||
| Arazi Çalışması | ||
| Küçük Sınav / Stüdyo Kritiği | ||
| Portfolyo | ||
| Ödev | 1 | 20 |
| Sunum / Jüri Önünde Sunum | ||
| Proje | ||
| Seminer/Çalıştay | ||
| Sözlü Sınav | 1 | 10 |
| Ara Sınav | 1 | 40 |
| Final Sınavı | 1 | 30 |
| Toplam |
| Yarıyıl İçi Aktivitelerin Başarı Notuna Katkısı | 70 | |
| Yarıyıl Sonu Aktivitelerin Başarı Notuna Katkısı | 30 | |
| Toplam |
| Yarıyıl Aktiviteleri | Sayı | Süre (Saat) | İş Yükü |
|---|---|---|---|
| Teorik Ders Saati (Sınav haftası dahildir: 18 x teorik ders saati) | 18 | 2 | 36 |
| Laboratuvar / Uygulama Ders Saati (Sınav haftası dahildir. 18 x uygulama/lab ders saati) | 18 | ||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 0 | ||
| Arazi Çalışması | |||
| Küçük Sınav / Stüdyo Kritiği | |||
| Portfolyo | |||
| Ödev | 1 | 8 | |
| Sunum / Jüri Önünde Sunum | |||
| Proje | |||
| Seminer/Çalıştay | |||
| Sözlü Sınav | 1 | 8 | |
| Ara Sınavlar | 1 | 20 | |
| Final Sınavı | 1 | 12 | |
| Toplam | 84 |
| # | Program Yeterlilikleri / Çıktıları | * Katkı Düzeyi | ||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 1 | İnsan bedeninin normal yapı ve işlevlerini; moleküler, hücresel, doku, organ ve sistem düzeylerinde açıklar, bunları bireylerin sağlığını koruma ve geliştirmeye yönelik (beslenme, egzersiz, aşılama, ruh sağlığı, vb.) öneri, uygulamalar ve klinik durumlar ile ilişkilendirir | |||||
| 2 | Hastalıkların mekanizmalarını moleküler, hücresel, doku, organ ve sistem düzeylerinde tanımlar; bunları hastalık bulguları, tanı ve tedavi yaklaşımları ile ilişkilendirerek kanıta dayalı kararlar verir. | X | ||||
| 3 | Tıbbi karar verme sürecinde etik ilkeler, bilimsel gerçekler, yasal düzenlemeler ile hastanın biyopsikososyal ve kültürel özelliklerini göz önüne alır. Yasalar ve sağlık hizmeti sunumu uygulama standartları çerçevesinde, hastaların özerkliğine, hasta bilgilerinin gizliliğine önem verir ve saygı gösterir. | |||||
| 4 | Tıbbi hataları en aza indirmek için hasta güvenliğini önceler, risk değerlendirmesi yapar, gerekli önlemleri alarak tıbbi uygulamaları gerçekleştirir ve kayıt altına alır. | |||||
| 5 | Sağlık çalışanları, hastalar ve hasta yakınları ile saygıya dayalı, yapıcı, dil, inanç, ırk ve kültürel özelliklere saygı, empati ve özen temelinde şekillenen, güvene dayalı, açık ve etkin bir iletişim kurar. | X | ||||
| 6 | Hastaların değerleri, inançları, öncelikleri ve gereksinimlerini gözeterek kanıta-dayalı seçenekler sunar ve tıbbi karar verme sürecine katar. | |||||
| 7 | Gezegenimizin sunduğu kaynakları korur. Bunların birey ve toplum sağlığı üzerine olan etkilerini gözeterek sağlıklı yaşam biçimlerini yaygınlaştırmayı ve sağlığı olumsuz etkileyen faktörleri gidermeyi görevi sayar. | X | ||||
| 8 | Güncel, geçerli ve güvenilir bilgilere teknolojiyi etkin kullanarak ulaşır; bu bilgileri eleştirel olarak değerlendirerek, problemlerin çözümü, kanıta dayalı tıbbi karar verme süreci, hastalıkların önlenmesi, tanısı ve yönetimi için kullanır. | X | ||||
| 9 | Sağlık alanında bilimsel bilgi üretmek üzere sorunları tanımlar, hipotez oluşturur, araştırma ve ekip çalışması yapar, sonuçlarını analiz ederek bilgiyi paylaşır. | X | ||||
| 10 | Kendi performansını değerlendirerek ve geri bildirim alarak, geliştirmesi gereken yönlerini ve geliştirme seçeneklerini belirler; bir plan dâhilinde uygular. | X | ||||
| 11 | Kişisel sağlığına, güvenliğine ve görünüşüne önem verir, gerekli önlemleri alarak meslektaşlarına ve topluma örnek olur. | |||||
| 12 | Yaşam boyu öğrenme ilkeleri çerçevesinde, tıbbi bilgilerini ve kendini sürekli olarak yeniler. | X | ||||
| 13 | Sağlık alanında edinmiş olduğu profesyonel bilgi, görüş, deneyim ve değerlendirmelerini çeşitli iletişim araçları kullanarak, kurumlar, meslektaşları ve toplumla paylaşır. Sağlık savunuculuğu yaparak, sağlığın korunması ve iyileştirilmesi amacıyla politikaların geliştirilmesine katkı sağlar. | X | ||||
*1 Lowest, 2 Low, 3 Average, 4 High, 5 Highest
